อีก 30 ปี เราจะอยู่ที่ไหน? ทำอะไร? ที่แน่ ๆ Population Reference Bureau
คาดการณ์ไว้ว่าประชาชนคนไทยจะลดลงจากตอนนี้ถึง
4
ล้านคน ในขณะที่ คนในทวีปแอฟริกาจะล้นมากกว่าครึ่งหนึ่งของประชากรโลก และโลกกลม ๆ ของเรานี้
จะมีคนรวมทั้งหมดเกือบหมื่นล้านคน (อบอุ่นกันล่ะทีนี้)
ทำไมประชากรในทวีปแอฟริกาถึงพุ่งสูงขึ้น?
อย่างแรกเลยก็คือ การแพทย์และระบบสาธารณสุขดีขึ้น ทำให้อัตราการตายของทารกและเด็กลดลง
คนมีอายุยืนยาวขึ้น จากการสำรวจของ UN คนแอฟริกันที่เกิดในช่วงปี 1955 มีอายุขัยเพียง 37 ปีเท่านั้น
แต่ชาวแอฟริกันที่เกิดในช่วงนี้ จะมีอายุยืนไปถึงประมาณ 60 ปี
ในขณะที่อัตราการเสียชีวิตน้อยลง อัตราการเกิดก็ยังสูงกว่าปกติ อย่างในปี 2017 นี้ 5
ประเทศที่มีอัตราการเกิดมากที่สุดในโลกอยู่ในทวีปแอฟริกาทั้งหมด ยกตัวอย่างเช่น สาธารณรัฐไนเจอร์
เป็นประเทศที่มีอัตราเจริญพันธุ์ (Total Fertility Rate) มากที่สุดในโลก คือ 7.3 คน นั่นก็คือ
ในหนึ่งครอบครัวจะมีลูก
7-8 คน
ขณะที่ประเทศชาด (Chad) และโซมาเลีย (Somalia) ซึ่งก็อยู่ในทวีปแอฟริกาเหมือนกัน จะมีลูก 6-7 คนต่อครอบครัว
แม้ว่ามีความพยายามรณรงค์เรื่องการวางแผนครอบครัวในหลายประเทศ
แต่ก็ยังไม่ประสบความสำเร็จนักในแอฟริกา
ส่วนหนึ่งเป็นเพราะความไม่พร้อมของการให้บริการคุมกำเนิด การต่อต้านการคุมกำเนิด ความเชื่อทางศาสนา ค่านิยมของสังคม
หรือความเข้าใจผิดต่าง ๆ นานา เกี่ยวกับการคุมกำเนิดและผลข้างเคียง
ในขณะที่ประชากรแอฟริกาเพิ่มขึ้น ประชาชนคนจีนกลับลดลง!
แม้ว่าตอนนี้จีนจะครองอันดับประชากรมากที่สุดของโลก จากปีนี้ไปถึงปี 2050
จีนจะกลายเป็นประเทศที่คาดว่าจะมีจำนวนประชากรลดลงมากที่สุด คือ ลดลง 44.3 ล้านคนจากปัจจุบัน
สาเหตุมาจากนโยบายที่ให้หนึ่งครอบครัวมีลูกได้คนเดียวในช่วงก่อนหน้านี้ ทำให้ประชากรลดฮวบ
และแม้ตอนนี้จะยืดหยุ่นให้มีลูกเพิ่มขึ้นได้เป็น 2 คนต่อครอบครัวแล้ว ก็ยังส่งผลในระยะยาว
ให้ประชาชนคนจีนโดยรวมลดลงจนน้อยกว่าอินเดียในอีก 30 ปีข้างหน้า
หลายประเทศในยุโรปหรือแม้แต่ประเทศไทยเองก็จะมีจำนวนประชากรลดลง ด้วยเหตุผลหลัก ๆ คือ
คนมีลูกน้อยลง
ครอบครัวหนึ่งเลือกที่จะมีลูกเพียง 1-2 คน หรืออาจไม่มีเลย เพราะผู้คนโดยเฉพาะผู้หญิง มีโอกาส
ทางการศึกษาและการทำงานเพิ่มขึ้น ทำให้วิถีชีวิตเปลี่ยนแปลงไป ประกอบกับมีการวางแผนครอบครัวมากขึ้น
มีความกังวลเกี่ยวกับค่าครองชีพต่าง ๆ ที่จะเพิ่มขึ้น ผู้คนจึงเลือกที่จะมีลูกน้อยหรือไม่มีเลย
‘ทำไมเราต้องรู้เรื่องประชากรโลกด้วย?’ นั่นก็เพราะ เรารู้การคาดการณ์อนาคต
เพื่อที่จะวางแผนปัจจุบัน
ในฐานะหนึ่งในหมื่นล้านคนในอีก 30 ปีข้างหน้า เราต้องเรียนรู้อะไร หรือปรับพฤติกรรมใดบ้าง
เพื่อให้อยู่รอดได้ในโลกที่ทรัพยากรมีจำกัดและลดลงเรื่อย ๆ รวมไปถึงการดูแลพ่อแม่
และญาติผู้ใหญ่ที่กำลังจะเข้าสู่การเป็นประชากรกลุ่มสูงอายุ ซึ่งต้องการรับบริการทางการแพทย์อย่างไร
หรือจะวางแผนเพื่อลูกหลานที่กำลังจะเติบโตขึ้นมาแบบไหน
